استاد تمام ایرانی دانشگاه علم وصنعت نروژ با اشاره به برخورداری دانشجویان ایرانی از آخرین امکانات رشته نقشه برداری در دانشگاه های کشور، ایران را کشوری پیشرفته در زمینه نقشه برداری دانست.
حسین نهاوندچی روز سه شنبه در خاشیه برگزاری اولین کنفرانس ملی مهندسی فناوری اطلاعات مکانی در گفت وگو با خبرنگار علمی ایرنا افزود: مقالات ارائه شده دانشجویان و اساتید ایرانی در این کنفرانس، از سطح بالایی برخوردار است.
نهاوندچی اظهار کرد: سرفصل های درسی در دانشگاه های ایران با دانشگاه علم و صنعت نروژ تقریبا در یک سطح است، یعنی دانشجویان ایرانی از تازه ترین امکاناتی که در رشته نقشه برداری در دنیا وجود دارد، در داخل کشور برخوردار هستند.
وی گفت: تعداد مقالات ارایه شده از سوی اساتید و دانشجویان رشته مهندسی نقشه برداری در مجلات معتبر بین المللی زیاد است و ایران در زمینه نقشه برداری، کشوری پیشرفته به شمار می رود. حتی نسبت به برخی از کشورهای اروپایی در این حوزه در جایگاه بالاتری قرار دارد. وی در خصوص استفاده ازفناوری های نوین در رشته نقشه برداری افزود: انجام فعالیت های نقشه برداری به صورت کلاسیک بسیار گران قیمت است، ماهواره ها به این حوزه بسیار کمک می کنند تا دسترسی به اطلاعات در زمان کوتاه با هزینه بسیار کم لنجام شود. نهاوندچی با اشاره به هزینه بالای طراحی، ساخت، پرتاب و در مدار قرار گرفتن ماهواره ها گفت: پس از قرارگرفتن ماهواره ها در مدارخود، استفاده کنندگان در سراسر دنیا با هزینه بسیار کم، به اطلاعات بسیار دقیق دسترسی خواهند داشت، معمولا کارهایی که در نقشه برداری کلاسیک در ظرف یک تا دو هفته انجام می شد، الان با استفاده از سیستم های ماهواره های در عرض چند ساعت انجام می شود. وی یادآور شد: ماهواره ها و فناوری های نوین در زمینه نقشه برداری بسیار کمک رسان هستند به طوری که ماهواره ها مساحت بسیار زیادی را پوشش می دهند و در برنامه ریزی های بنیادی کمک بسیار هستند، زیرا تهیه یک نقشه با مقیاس کوچک، هزینه بر و وقت گیر است، اما به کمک ماهواره ها این اطلاعات خیلی راحت تردر دسترس است.
مدرس دانشگاه علم و صنعت نروژ بیان کرد: در گرایش ژئودزی یکی از شاخه های مهندسی نقشه برداری، با بسیاری از اطلاعات ماهواره ای و ماهواره های مختلف با کاربردهای مختلف سرو کار داریم که خوشبختانه در داخل ایران نیز از این اطلاعات استفاده می کنند.
وی با اشاره به سیستم مختصات که پایه کل نقشه برداری است، افزود: کسانی که در زمینه ایجاد، تهیه و تعیین مختصات کار می کنند، سازمان های بین المللی هستند که کشورهای مختلفی عضو آنها هستند و گروه های پژوهشی بسیار دارند، این گروه ها به صورت موازی در تعیین و تهیه سیستم های مختصات کمک می کنند، ایران اکنون در این سازمان ها عضو است اما باید فعالیت بیشتری داشته باشد.
نهاوندچی گفت: با پتانسیلی که در اساتید، دانشمندان، محققان و دانشجویان ایرانی وجود دارد، می توانند در این زمینه خیلی فعال تر باشند.
حسین نهاوندچی مدرک لیسانس و فوق لیسانس خود را از دانشکده مهندسی نقشه برداری دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی دریافت کرده و پس از اخذ مدرک دکتری در دانشگاه سلطنتی سوئد، به عنوان استاد تمام دانشگاه علم و صنعت نروژ مشغول به تدریس است.
برگرفته از سایت آپسیس
مهندسی نقشه‌برداری به علم اندازه‌گیری دقیق و تعیین موقعیت نسبی یا مطلق عوارض روی سطح زمین اطلاق می‌شود. از این تعریف ساده چنین برداشت می‌شود که هدف، تعیین مختصات نقاط در سه بعد است. در بعضی موارد، برای تعیین موقعیت، بعد زمان نیز موردتوجه قرار می‌گیرد (سنجش‌های نجومی و نقشه برداری ماهواره‌ای). مختصات مطلوب می‌تواند مختصات دکارتی XYZ و یا مختصات عرض و طول جغرافیایی باشد.
معمولاً عملیات نقشه‌برداری شامل دو مرحله برداشت (یا اندازه‌گیری) و محاسبه و ارائه نتایج کار است. در مرحله اندازه گیری، از وسایل و دستگاه‌ها (نظیر توتال استیشن ها، تئودولیت ها، جی پی اس و ...) و نیز روش‌های مختلفی استفاده می‌شود تا داده‌های لازم برای مرحله دوم به دست آید. نتایج کار به صورت های آنالوگ (نقشه، مقاطع طولی و عرضی و...) و یا رقومی (مانند جدول‌ها، مدل‌های رقمی زمین) ارائه می‌گردد.
در نقشه‌برداری از مناطق کوچک اثر کرویت زمین تقریباً ناچیز است و می‌توان زمین را در منطقه کوچکی مسطح در نظر گرفت. در مواقعی که زمین را مسطح فرض کنیم روش نقشه‌برداری، مستوی نامیده می‌شود این فرضیه مادامیکه سطح منطقه موردنظر از چند صد کیلومترمربع تجاوز نکند قابل قبول است. نقشه‌برداری مسطح (مستوی) برای کارهای مهندسی، معماری، شهرسازی، باستان شناسی، کارهای ثبت و املاکی، تجاری، اکتشافی بکار می‌رود.
برای نمایش اطلاعات جمع آوری شده در نقشه‌برداری از سیستم تصویر استفاده می‌گردد. رایج ترین سیستم تصویر مورداستفاده در نقشه برداری، سیستم UTM است.
نقشه‌برداری در سطوح گوناگون آموزش داده می‌شود. داوطلبان ورود به این رشته باید در ریاضیات (هندسه، مثلثات) و فیزیک دوره دبیرستان قوی باشند و نیز علاقه‌مندی و آمادگی جسمی لازم برای کارهای صحرایی را دارا باشند. بعضی دروس تخصصی این رشته عبارت‌اند از: راه سازی، تئوری خطاها، سرشکنی، نقشه‌برداری، ژئودزی (جهت تعیین شکل زمین)، فتوگرامتری، کارتوگرافی، هیدروگرافی (نقشه‌برداری از بستر دریا)، نقشه برداری زیرزمینی و ژئودتیک ، کاداستر، پروژه و کارآموزی می‌باشند. امکان ادامه تحصیل در این رشته تا حد دکتری در ایران موجود است. رشته نقشه برداری در خارج از کشور، بیشتر تحت عنوان ژئوماتیک شناخته می شود.
به علت وسعت زیاد نقشه‌برداری تقسیمات مختلفی برای آن در نظر گرفته‌اند:
برگرفته از سایت آپسیس